State of The Warsaw AI 2024 – Analiza raportu o sztucznej inteligencji w Warszawie

Najnowszy raport dotyczący sztucznej inteligencji w Polsce to kompleksowe opracowanie, które skupia się głównie na Warszawie, choć wspomina także inne miasta. Koncentracja na stolicy jest jednak uzasadniona ponieważ aż 46% polskich firm AI działa w Warszawie, co czyni ją liderem w regionie Europy Środkowo-Wschodniej i potencjalnym hubem AI na skalę europejską.

Raport może stanowić inspirację dla innych miast do tworzenia podobnych analiz regionalnych. Skupienie na jednym obszarze pozwala na głębsze zrozumienie lokalnych uwarunkowań i trendów, co sprzyja budowie wyspecjalizowanych ośrodków AI.

Na rynku badań brakuje jednak aktualnego, ogólnopolskiego studium po 2023 roku (czyli po boomie na AI wywołanym przez Chat GPT, Dalle i Midjourney). Istnieje co prawda badanie AI Chamber, oparte głównie na ankietach, lecz nie obejmuje ono wielu kluczowych aspektów.

Istnieje również raport o sztucznej inteligencji w Wrocławiu (robiony przez inną organizacje). Linki do wspomnianych raportów znajdziesz na końcu artykułu.

Skrót raportu

W Polsce istnieje około 1000 firm rozwijających sztuczną inteligencję. Większość z nich powstała w ciągu ostatnich 5 lat. Polska kształci wielu ekspertów IT i AI, jednak znaczna ich część wyjeżdża za granicę (zjawisko drenażu mózgów), zamiast pracować lokalnie. Jednocześnie mamy w Polsce silną grupę specjalistów od wdrożeń AI. Polska ma ma ogromny potencjał do rozwijania sztucznej inteligencji, z Warszawą jako liderem w Europie Środkowo-Wschodniej i perspektywą dla innych dużych miast (takich jak Wrocław, Gdańsk, Poznań czy Kraków), by stać się regionalnymi hubami AI.

Około 15% polskich firm wdraża technologie oparte na sztucznej inteligencji, co oznacza, że w samej Warszawie działa już niemal 45 000 takich przedsiębiorstw.

Według Komisji Europejskiej, Polska planuje przeznaczyć 119,8 mln euro z unijnego Funduszu Odbudowy (NGEU) na rozwój AI w latach 2024–2030, plasując się na siódmym miejscu wśród krajów europejskich pod względem wysokości inwestycji.

Wnioski jakie wyciągnąłem z raportu:

Opłaca się inwestować w rozwój sztucznej inteligencji w Polsce. Opłaca się specjalizować w kierunku AI. Biorąc pod uwagę młody wiek wielu firm, w najbliższych latach szczególnie cenieni będą specjaliści od skalowania firm, ekspansji, oraz rekrutacji, którzy rozumieją problematykę sztucznej inteligencji.

Przekrój przez AI w Polsce i Warszawie (strony 5-44)

Jak wygląda rozwój sztucznej inteligencji w Polsce? (strony 14 i 15)

W Polsce działa ok. 1000 firm związanych z AI, większość (ok. 87%) firm tworzących AI w Polsce zlokalizowanych jest w 6 głównych miastach:

• Warszawie (46%)
• Krakowie (13%)
• Wrocławiu (11%)
• Trójmieście (8%)
• Poznaniu (5%)
• Katowicach (4%)

13% firm tworzących AI działa w innych miastach.

Jak długo działają firmy związane z AI w Polsce (strona 4 i 28)

W Warszawie 80% firm AI to podmioty krajowe, z czego 60% ma mniej niż 5 lat (choć niektóre firmy istnieją od lat 90-tych). 40% z nich ma doświadczenie w zatrudnianiu obcokrajowców, a 65% planuje zwiększyć inwestycje w AI.

Faza rozwoju  firm zajmujących się aI (strona 12)

Branża AI w Polsce to młoda, dynamiczna dziedzina zdominowana przez startupy i firmy na wczesnym etapie rozwoju. Nieliczne osiągnęły stabilizację, co wskazuje na duży potencjał wzrostu przy wciąż kształtującym się rynku. Rozkład faz rozwoju wygląda następująco:

• 20% Zalążek – przed pozyskaniem finansowania
• 30%  Startupy
• 20% wczesny rozwój
• 14,5% ekspansja
• 9,1% stabilizacja

70% firm nie jest jeszcze gotowa na ekspansję.

Jaki związek z sztuczną inteligencją mają firmy uwzględnione w raporcie State of the Warsaw AI ? (strona 14)

Sektor sztucznej inteligencji w Warszawie ma zróżnicowaną strukturę i obejmuje około 500 firm, z czego:

• ponad 310 to firmy oparte na AI, w których algorytmy stanowią podstawę działania, ale które nie oferują produktów opartych na AI,
• 80 to firmy AI, w których ponad 50% przychodów pochodzi ze sprzedaży produktów i usług związanych ze sztuczną inteligencją,
• 60 to początkujące firmy AI, w których mniej niż 50% przychodów generują produkty i usługi oparte na AI,
• 50 to firmy w inny sposób powiązane z technologiami AI.

Wielkość firm tworzących AI w Warszawie

Warszawskie firmy AI osiągają bardzo zróżnicowane przychody. 20% firm notuje roczne przychody poniżej 500 000 zł, a 10,9% nie generuje ich jeszcze w ogóle. Najwięcej (41,8%) wskazało kategorię „inne”, co może oznaczać niestandardowe przedziały, brak danych lub niechęć do dzielenia się taką wiedzą. Przychody między 5 a 50 mln zł osiąga 12,7% firm, natomiast w przedziałach 500 000–2 mln zł oraz 2–5 mln zł mieści się po 7,3% firm. Struktura ta sugeruje dużą liczbę młodych firm oraz nieliczne bardziej dojrzałe podmioty.

Wiek firm tworzących sztuczną inteligencję w Warszawie.

Większość warszawskich firm AI działa na rynku stosunkowo krótko — 32,7% funkcjonuje od 2 do 5 lat, a 30,9% mniej niż rok. Tylko 18,2% działa od 6 do 10 lat, a kolejne 18,2% ma ponad 10-letnie doświadczenie. Dane te wskazują na młody i dynamicznie rozwijający się sektor.

Główne obszary rozwoju sztucznej inteligencji tworzonej przez firmy z Warszawy.

Wykres pokazuje, że firmy z Warszawy koncentrują się głównie na praktycznych i szeroko stosowanych obszarach AI, takich jak analiza danych, uczenie maszynowe i generatywna sztuczna inteligencja. Technologie bardziej niszowe, jak robotyka, analiza sensorów czy blockchain, są rozwijane znacznie rzadziej. Widać wyraźnie, że priorytetem są rozwiązania wspierające analizę, automatyzację i przetwarzanie obrazu.

Główne zalety Warszawy, według firm rozwijających sztuczną inteligencję.

Firmy AI z Warszawy za najmocniejsze strony lokalnego ekosystemu uznają przede wszystkim startupy i innowacje (32,7%), a także rozwój nowatorskich technologii oraz edukację i badania w zakresie AI. Wysoko oceniane są również wydarzenia branżowe (23,6%) oraz potencjał w przyciąganiu zagranicznych inwestycji i tworzeniu komercyjnych rozwiązań AI (po 20%). Najsłabiej wypadają wsparcie instytucjonalne (5,5%) i regulacje prawne (1,8%), co sugeruje, że rozwój sektora napędzany jest głównie oddolnie, a nie dzięki wsparciu publicznemu.

Ile Polskich firm korzysta z AI

Szacuje się, że około 15% polskich firm korzysta z rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji, co przekłada się na blisko 45 000 zarejestrowanych przedsiębiorstw w stolicy.

Planowana wysokość inwestycji w AI

Z danych Komisji Europejskiej wynika, że Polska przeznaczy na AI 119,8 mln euro z Funduszu Odbudowy UE (NGEU) w latach 2024–2030, zajmując siódme miejsce w Europie.

Różnica między AI w Warszawie, a w Europie

Struktura europejskiego rynku AI różni się od warszawskiego. W Europie dominują bankowość (15,7%), usługi profesjonalne (11,2%) i handel detaliczny (10,9%). Natomiast w Warszawie największy udział ma sektor IT (49,1%), a następnie konsulting (27,3%) i firmy tworzące oprogramowanie (25,5%).

Kraje pochodzenia klientów polskich firm rozwijających sztuczną inteligencję
Główni klienci warszawskich firm AI pochodzą w:

• z Polski (80%)
• z USA (43%)
• z UK (30%)
• z Niemiec  (25%)

Warszawskie firmy AI czują się najpewniej na rynku lokalnym – Polska zdecydowanie dominuje jako źródło klientów. Ale gdy spojrzymy dalej, widać coś ciekawego: drugim filarem są rynki anglosaskie, czyli Stany Zjednoczone i Wielka Brytania. To właśnie tam firmy z Warszawy znajdują kolejne szanse na rozwój – prawdopodobnie dlatego, że te rynki są bardziej otwarte na nowe technologie i mają większy popyt na innowacyjne rozwiązania.

Dalej mamy inne kraje Unii Europejskiej – Francję, Niemcy, Hiszpanię – co sugeruje, że polskie firmy chętnie rozbudowują sieć klientów w ramach wspólnego rynku. Kraje bardziej egzotyczne? Tam obecność jest już symboliczna. To może oznaczać, że ekspansja poza Europę i Stany wymaga większych nakładów, a może też innych kompetencji kulturowych czy językowych.

W skrócie – warszawskie firmy AI wiedzą, gdzie czują się pewnie, ale też coraz śmielej zaglądają poza horyzont.

Sztuczna inteligencja w Warszawie na tle innych miast Polski (s. 28)

Warszawa to główne centrum rozwoju AI w Polsce – mieści się tu 46% firm z tego sektora. Pomimo tego że w Warszawie znajduje się ok jedna piąta wszystkich specjalistów IT w Polsce, czyli 120 tys z 580 tys.

 Wyróżnia się większą różnorodnością zastosowań sztucznej inteligencji niż reszta kraju. Choć IT dominuje zarówno w stolicy (49,1%), jak i w całej Polsce (58%), w Warszawie AI stosuje się także w konsultingu (27,3%), medycynie (16,4%) czy cyberbezpieczeństwie (14,5%). Z kolei sektor finansowy, drugi co do wielkości w skali kraju (41%), ma tu mniejszy udział (14,5%), co może świadczyć o silniejszym powiązaniu z nowoczesnymi technologiami niż z tradycyjnymi branżami.

Warszawski ekosystem AI cechuje się większą dojrzałością i otwartością na innowacje międzysektorowe. Wrocław z kolei skupia się bardziej na przetwarzaniu danych (65%), obrazu (46%) i systemach ekspertowych (33%). Oba miasta mają solidne zaplecze edukacyjne, ale Warszawa przyciąga więcej specjalistów i ma wyższy stopień umiędzynarodowienia.

Pozostałe ośrodki, takie jak Kraków, Trójmiasto, Poznań i Katowice, również aktywnie rozwijają sektor AI, choć obecnie brak szczegółowych danych o ich specjalizacjach. Do tej pory, poza Warszawą, jedyne miasto które zrobiło raport o AI, to Wrocław.

Kraków posiada działający od wielu lat centrum danych Cyfronet, oraz silne zaplecze akademickie. Podobna fabryka AI budowana jest w Poznaniu.

Warszawa mocno stawia na analizę danych i uczenie maszynowe, co wpisuje się w dominującą pozycję Polski w tym obszarze w regionie CEE. Jednocześnie w stolicy widać większą różnorodność technologii, w tym rosnące znaczenie deep learningu, który ma tu wyższy priorytet niż w regionie. Eksperci wskazują, że o ile Polska i CEE koncentrują się na kilku specjalizacjach,

Warszawa podchodzi do AI bardziej całościowo, kładąc nacisk na najnowsze trendy, takie jak generatywna AI i rozwiązania chmurowe. (s. 30).

Warszawa i Polska na tle innych państw Centralnej i Wschodniej Europy  (s 29)

Warszawa wyróżnia się na tle regionu Europy Centralnej i Środkowo-Wschodniej (CEE) jako zróżnicowane centrum innowacji AI, podczas gdy inne kraje koncentrują się na kilku kluczowych specjalizacjach. Polska ma największą liczbę pracowników AI w regionie – 586 tys. (dla porównania: Ukraina 300 tys.). Gdyby Warszawę potraktować oddzielnie, wyprzedzałaby m.in. Bułgarię, Słowację czy Chorwację pod względem liczby specjalistów IT i AI.

Polska odpowiada za 25% wszystkich transakcji na rynku start-upów w CEE. Co trzecia firma z regionu rozwija technologie AI, z czego co czwarta skupia się na sektorze HealthTech. Pod względem finansowania start-upów w I połowie 2024 roku Polska zajmuje trzecie miejsce z kwotą 161,3 mln euro. To wszystko pokazuje silną pozycję Warszawy i Polski jako lidera AI w regionie.

Warszawa na tle UE (s 31)

Z danych Komisji Europejskiej wynika, że Polska przeznaczy na AI 119,8 mln euro z Funduszu Odbudowy UE (NGEU) w latach 2024–2030, zajmując siódme miejsce w Europie.

Warszawa na tle świata (s 38)

W Globalnym Indeksie AI, Polska zajmuje 28. miejsce z wynikiem 24,8, plasując się w środku stawki spośród 62 analizowanych krajów.

• Potrzeba dalszych inwestycji w edukację oraz specjalistyczne szkolenia w zakresie sztucznej inteligencji
• Konieczność wzmocnienia współpracy między środowiskiem akademickim, biznesem i administracją publiczną

Wielkość sektora AI, biorąc pod uwagę całkowity rozmiar sektora ICT w Polsce, który w 2022 roku wyniósł 24,5 miliarda dolarów, ma znaczący potencjał wzrostu w nadchodzących latach. Wielkość AI w Polsce stanowi jedynie wycinek kwoty 24,5 mld dolarów)

Wielkość rynku AI na całym świecie

Wartość rynku narzędzi opartych na generatywnej sztucznej inteligencji, mierzona przychodami, wyniosła w ubiegłym roku około 67 miliardów dolarów. Według prognoz Bloomberg Intelligence, wzrośnie do 137 miliardów dolarów w 2024 roku, a do końca tej dekady osiągnie 897 miliardów dolarów.

Kontekst który dodałem samemu, (nie ma go w oryginalnym raporcie) wielkość rynku IT na świecie:

​Według prognoz firmy analitycznej Gartner, globalne wydatki na IT w 2025 roku mają wynieść 5,74 biliona dolarów, co oznacza wzrost o 9,3% w porównaniu z 2024 rokiem.
https://it-filolog.pl/gartner-w-2025-roku-globalne-wydatki-na-it-wzrosna-o-ponad-9/

Kontekst który dodałem samemu, (nie ma go w oryginalnym raporcie) Ile jest w Polsce Firm informatycznych?

Według danych z sierpnia 2023 roku, w Polsce zarejestrowano około 177 tysięcy firm informatycznych, co stanowiło 10-procentowy wzrost w porównaniu z początkiem roku. Warto jednak zauważyć, że znaczna część z tych podmiotów to jednoosobowe działalności gospodarcze, a wiele z nich może być informatykami zatrudnionymi de facto w innej firmie, działających na zasadach B2B.

Z kolei liczba spółek świadczących usługi IT wyniosła na koniec 2022 roku 36,8 tysiąca, co stanowiło 2,7% wszystkich podmiotów gospodarczych w Polsce.

Sztuczna inteligencja w Warszawie: lista podmiotów (firm, instytucji, szkół, wydarzeń) wspierających rozwój AI.

Inkubatory biznesowe w Warszawie i w Polsce (s. 44- 45)

1. Campus Warsaw – Google for Startups
   Warszawa
   Inkubator i przestrzeń coworkingowa dla start-upów technologicznych, oferujący mentoring, szkolenia i dostęp do globalnej sieci Google.
2. Start-up Academy
   Warszawa (główna siedziba), działa też online w całej Polsce
   Program edukacyjny i mentoringowy wspierający start-upy w zarządzaniu biznesem, marketingu, finansach i rozwoju technologii, w tym AI.
3. Youth Business Poland
   Warszawa
   Program doradczo-mentoringowy dla młodych przedsiębiorców, pomagający w rozwoju umiejętności biznesowych i pozyskiwaniu finansowania.
4. Firma dla Każdego
   Kraków (działalność ogólnopolska, głównie zdalna)
   Inkubator umożliwiający prowadzenie działalności bez rejestracji firmy, oferujący usługi księgowe, doradcze i fakturowanie.
5. Your Start-up
   Warszawa (obszar działania: cała Polska)
   Jeden z największych inkubatorów w Polsce, zapewniający wsparcie prawne, księgowe i doradcze oraz przestrzeń biurową dla innowacyjnych projektów.
6. Bizky (dawniej AIP – Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości)
   Sieć ogólnopolska – oddziały w kilkunastu miastach (Warszawa, Kraków, Wrocław, Gdańsk itd.)
   Nowoczesna platforma rozliczeniowa eliminująca formalności związane z zakładaniem firmy, przeznaczona dla freelancerów, małych przedsiębiorców i osób B2B.

Akceleratory biznesowe

1. AccelPoint
   Warszawa
   Akcelerator wspierający start-upy z branży fintech, insurtech i AI poprzez mentoring i dostęp do sieci branżowych.
2. NOT Innovation Accelerator (program NCBiR)
   Warszawa (Stowarzyszenie NOT), działania ogólnopolskie
   Program wspierający innowacyjne technologie poprzez finansowanie i mentoring.
3. BiotechMed Technology Accelerator (BTM)
   Warszawa
   Akcelerator dla start-upów biotechnologicznych i medycznych, zapewniający dostęp do laboratoriów i wsparcie w komercjalizacji.
4. Alior Bank RBL_START Warszawa
   Program akceleracyjny dla start-upów fintech i insurtech, oferujący dostęp do infrastruktury bankowej i mentoring.
5. Gamma Rebels
   Warszawa
   Akcelerator dla technologicznych start-upów, zapewniający intensywny program, mentoring i wsparcie finansowe.
6. eTechnoLab Accelerator
   Łódź
   Akcelerator technologiczny oferujący programy mentoringowe i dostęp do nowoczesnej infrastruktury badawczej.
7. InCredibles by Kulczyk Investments
   Warszawa (zasięg ogólnopolski i międzynarodowy)
   Program kompetencyjny i promocyjny dla najlepszych polskich start-upów, obejmujący warsztaty i konsultacje z ekspertami.
8. MassChallenge Poland
   Warszawa (część globalnej sieci z siedzibą w USA)
   Program wspierający start-upy na wczesnym etapie poprzez mentoring i szkolenia.

Przeglądając „Atlas Sztucznej Inteligencji”, który jest dostępny dla każdego na portalu RAD-on, można zauważyć, że w Polsce mamy już ponad 100 ośrodków zajmujących się badaniami nad sztuczną inteligencją. Większość z nich zlokalizowana jest w Warszawie.

https://radon.nauka.gov.pl/analizy/atlas-SI (2019)

Jak nauka może wspierać rozwój AI w Warszawie? (S 47)

Warszawskie uczelnie odgrywają kluczową rolę w rozwoju AI. Uniwersytet Warszawski, Politechnika Warszawska, SGH, SWPS, Akademia Leona Koźmińskiego i PJATK oferują różnorodne podejścia – techniczne, biznesowe i społeczne.

Naukowcy powinni intensyfikować współpracę między sobą i z biznesem. Przykładem jest AI Campus prof. Przegalińskiej i prof. Jemielniaka (ALK), wsparty inwestycją 40 mln zł. Inicjatywy takie jak Warszawa.AI czy AI Summit Poland także wspierają rozwój ekosystemu.

Potrzebne są jednak silniejsze programy interdyscyplinarne – to właśnie takie projekty najczęściej zyskują dofinansowanie z NCBR, PARP i NCN.

Lista uczelni i instytucji

Politechnika Warszawska
– studia I i II stopnia, podyplomowe i doktoranckie związane z AI
– współpraca badawcza i publikacyjna
2023/2024: I stopień – 8216 studentów / 1472 absolwentów, II stopień – 2888 / 842

Uniwersytet Warszawski
– studia II stopnia i doktoranckie w obszarze AI
– badania i publikacje z AI, współpraca z biznesem
2023/2024: I stopień – 2510 / 588, II stopień – 1814 / 434

Szkoła Główna Handlowa (SGH)
– studia I, II stopnia, podyplomowe i doktoranckie związane z AI
– badania i projekty rozwojowe
2023/2024: I stopień – 710 / 214, II stopień – 1169 / 354

Wojskowa Akademia Techniczna (WAT)
– cywilne i wojskowe studia związane z AI, studia doktoranckie
– projekty badawczo-rozwojowe z zakresu bezpieczeństwa i infrastruktury
2023/2024: I stopień – 1412 / 230, II stopień – 190 / 422

Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych (PJATK)
– studia I i II stopnia oraz podyplomowe związane z AI
2023/2024: I stopień – 5703 / 566, II stopień – 649 / 213

Akademia Leona Koźmińskiego (ALK)
– studia I i II stopnia oraz podyplomowe związane z AI
2023/2024: I stopień – 239 / –, II stopień – 98 / 25

Uniwersytet SWPS
– studia I stopnia, podyplomowe, współpraca B+R
2023/2024: I stopień – 59 / –

Akademia Finansów i Biznesu Vistula
– specjalizacja z AI w ramach informatyki
2023/2024: I stopień – 2440 / 163, II stopień – 206 / 64

Najważniejsze ośrodki naukowe AI w Warszawie

• Politechnika Warszawska – lider krajowy w AI, prowadzi badania, projekty i ma własną katedrę AI.
• Uniwersytet Warszawski – wysoki poziom badań z zakresu NLP, ML i robotyki, liczne projekty UE.
• WAT – AI w cyberbezpieczeństwie i obronności, udział w międzynarodowych projektach.
• Instytut Badań Systemowych PAN – badania nad AI, optymalizacją i systemami wspomagania decyzji.
• IPI PAN – światowej klasy badania w ML, kryptografii, systemach rozproszonych.
• IDEAS NCBR – centrum R&D, wspiera doktorantów, komercjalizuje wyniki, prowadzi oddział ELLIS w Warszawie.

Warszawa to krajowe centrum AI z ogromnym potencjałem naukowym i edukacyjnym, ale potrzebuje ona silniejszej współpracy nauki z biznesem i między uczelniami.

Lista centr R&D (Badania i Rozwój) (strona 55)

Instytucje wspierające

Jako stolica Polski, Warszawa skupia kluczowe instytucje wspierające rozwój AI poprzez finansowanie, doradztwo i inwestycje:

• ARP – pożyczki na inwestycje, rozwój i restrukturyzację
• BGK – finansowanie startupów i innowacji technologicznych
• CPPC – fundusze UE na infrastrukturę cyfrową i e-usługi
• Punkt Kontaktowy UE – pomoc w pozyskiwaniu pożyczek i gwarancji unijnych
• NCBR – konkursy i fundusze na projekty B+R z zakresu AI
• Finansowy Nawigator – wyszukiwarka dotacji, pożyczek i ulg
• PARP – programy wspierające innowacje i rozwój przedsiębiorczości
• Portal Funduszy Europejskich – wyszukiwarka środków UE na projekty AI
• PFR – wsparcie dla strategicznych inwestycji, w tym AI
• start-up PFR – finansowanie AI od pomysłu po ekspansję zagraniczną

Warszawa – centrum konferencji i wydarzeń AI

Warszawa tętni życiem wydarzeń poświęconych sztucznej inteligencji. Od międzynarodowych konferencji po lokalne meetupy i hackathony – każdy, od eksperta po entuzjastę, znajdzie coś dla siebie.

Najważniejsze konferencje:

• AI Summit Poland 14-15 października  – dwudniowe spotkanie praktyków AI z całej Polski
• AI Summit PJAIT 17 Września – konferencja Polsko-Japońskiej Akademii, poświęcona przyszłości AI
• Data Science Summit / DSSML / DevAI (początek Grudnia)  – największe wydarzenia o AI i ML w Polsce
• DeepTech Summit (końcówka października)– innowacje z obszaru AI, blockchaina i robotyki
• Masters&Robots – nowatorskie technologie i wizje przyszłości
• PP-RAI, AI Spring, AI 2024 Game Changer – konferencje naukowe i branżowe

Lokalne inicjatywy i meetupy:

• Mindstone Warsaw AI Community, Warsaw.AI, ML in PL – regularne spotkania praktyków
• Machine Learning Warsaw Meetup, AI Breakfasts, Warsaw IT Days – prelekcje, networking, warsztaty
• CIC Warsaw Gatherings – cotygodniowe spotkania innowatorów z całego świata

Hackathony i konkursy:

• ENHANCE Hackathons, Brainhack Warsaw, Datathon, HackWarsaw – rywalizacja, współpraca, nowe rozwiązania

Współpraca biznesu z nauką, spis inicjatyw (s 80-83)

Współpraca nauki z biznesem umożliwia komercyjne wykorzystanie wyników badań. W Polsce ten proces wciąż się rozwija, choć przykłady są obiecujące. Sieć Łukasiewicz oraz uczelnie, jak UW i PW, tworzą skuteczne spin-offy.

W ramach unijnego Chips Act, Instytut Mikroelektroniki i Fotoniki Łukasiewicz buduje nowoczesną linię pilotażową półprzewodników. Z kolei Instytut Automatyki i Pomiarów rozwija system wykrywający miny za pomocą AI, we współpracy z partnerami z kilku krajów UE.

Spin-off MIM Solutions z UW wykorzystuje AI do poprawy skuteczności in vitro. Naukowcy z NASK, PAN i OPI tworzą polski model językowy PLUM.

Project42 (UW) – Spin-off Uniwersytetu Warszawskiego oparty na zaawansowanych badaniach medycznych. Tworzy innowacyjne narzędzia diagnostyczne wykorzystujące AI i analizę danych, wspierające lekarzy w trafniejszym diagnozowaniu i personalizacji leczenia.

Globoscope (SWPS) – Spin-off SWPS wspierający polskich przedsiębiorców w relacjach z partnerami z Azji. Oferuje szkolenia międzykulturowe z wykorzystaniem AI i analizy psychologicznej, dopasowane do profilu uczestnika.

Kozminski University – Lider unijnego projektu „European Universities 2024 Erasmus+” dotyczącego edukacji AI i mobilności studentów. Celem jest stworzenie wirtualnych kampusów i innowacyjnych narzędzi wspierających naukę w Europie.

HumanE AI Net (UW) – Europejski projekt badawczy z udziałem UW, skupiony na tworzeniu „przyjaznej człowiekowi” sztucznej inteligencji. Łączy wiedzę z AI, interakcji człowiek-komputer oraz nauk społecznych.

UW, Google AI, deepsense.ai – Projekt badawczy nad uczeniem ze wzmocnieniem w grach wideo z użyciem Google Cloud TPU. Ma na celu przyspieszenie treningu AI i rozwój nowych metod uczenia maszynowego.

Uczelnia Łazarskiego & POLMED – Studia podyplomowe „AI i innowacje w zdrowiu”. Program kształci specjalistów w zakresie wykorzystania AI, ML i blockchain w medycynie, z naciskiem na aspekty prawne i organizacyjne.

Współpraca firm opartych na AI, a naukowych instytucji

Współpraca warszawskich firm AI z uczelniami i instytutami badawczymi przybiera różne formy, tworząc dynamiczny ekosystem łączący teorię z praktyką. Dominują: wspólne projekty badawcze, rozwój technologii, granty naukowe, publikacje, a także staże i programy szkoleniowe dla studentów. Takie powiązania przyspieszają wdrażanie innowacji i kształtują przyszłą kadrę sektora.

Model ten może przyczynić się do powstania wyspecjalizowanych klastrów innowacji i zwiększyć globalną konkurencyjność Warszawy. Jednak niemal połowa firm AI nie współpracuje z nauką. Główne bariery to:

• różnice tempa pracy,
• brak doświadczenia biznesowego po stronie naukowców
• kwestie własności intelektualnej.

Obawy budzi też niedopasowanie priorytetów i trudności we wdrażaniu rozwiązań rynkowych.

Dla pełnego rozwoju sektora kluczowe będzie stworzenie mechanizmów włączających szersze grono firm w obieg wiedzy i współpracy.

Oficjalne wsparcie w rozwoju AI (strony 90 -100)

Warszawa oferuje szerokie wsparcie dla start-upów AI:

• Centrum Przedsiębiorczości Smolna i Centrum Kreatywności Targowa – coworking, mentoring, szkolenia.
• Warsaw Booster – akcelerator miejski, wsparcie dla innowacyjnych projektów (ponad 440 firm, 30 nagrodzonych).
• Urząd Pracy m.st. Warszawy – jednorazowe dotacje na rozpoczęcie działalności, programy aktywizacyjne.

Wsparcie krajowe

• PARP – programy akceleracyjne (np. Start-up Booster Poland), dotacje do 400 tys. zł, mentoring.
• PFR – wsparcie finansowe i doradcze, pomoc w ekspansji zagranicznej.
• NCBR – granty na rozwój projektów badawczo-rozwojowych z obszaru AI.
• AI4MSP – platforma łącząca MŚP z dostawcami technologii AI.

Wsparcie unijne

• EIC Accelerator – wsparcie dla przełomowych technologii (budżet: 375 mln euro).
• EIC Pathfinder & Transition – finansowanie badań wczesnego etapu i walidacji technologii.
• Horyzont Europa / Digital Europe – granty na badania i rozwój.
• JEREMIE – zwrotne wsparcie finansowe dla MŚP w wybranych regionach.

Problemy i wyzwania

• Tylko 29,1% firm AI z Warszawy korzysta z pomocy publicznej (badanie: Digital Poland, JP Weber, 2024).
• Główne bariery: brak informacji, biurokracja, niska elastyczność programów.
• Firmy często wybierają finansowanie prywatne (70,9%).

Rekomendacje ekspertów

• Potrzebna ściślejsza współpraca sektora publicznego z biznesem – np. poprzez grupy robocze (GRAI – Ministerstwo Cyfryzacji).
• W medycynie konieczne są wspólne standardy wdrażania AI, mechanizmy oceny opłacalności i finansowania nowych usług.
• Ważne jest zwiększanie świadomości społecznej na temat możliwości i ograniczeń AI.

Warszawa jako centrum AI (100-110)

Fragment którego głównym celem jest reklama Warszawy, i zachęcenie zagranicznych inwestorów do inwestowania. Znajdziemy tam np. info o tym że przestrzeń biurowa jest stosunkowo tania, i oferuje dobrą jakość

Największą zaletą Warszawy dla firm z sektora AI są dynamiczne społeczności startupowe i technologiczne (58,2%). Istotne są także silne zaplecze akademickie (45,5%) i rola miasta jako centrum innowacji (34,5%).

Najgorzej Warszawa wypada jeśli chodzi o wsparcie władz lokalnych (1,8%) i współpracę publiczno-prywatna (3,6%).

Największym wyzwaniem dla rozwoju sektora AI w Warszawie jest brak współpracy między sektorem publicznym i prywatnym (65,5%). Istotne problemy to także niewystarczające wsparcie dla startupów oraz wysokie koszty prowadzenia działalności (po 52,7%).

Ośrodki wspierajcie rozwój ai  (strona 110)

Podobne zagadnienie jest opisywane na strona 38 – inkubatory biznesowe

Warszawa jest centralnym i wiodącym ośrodkiem akademickim w Polsce, co bezpośrednio wpływa na jej rozwój i konkurencyjność w kraju oraz regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Polskie firmy AI dominują w raporcie CEE Digital Champions 2024, co czyni Warszawę jeszcze bardziej atrakcyjną lokalizacją dla firm z tej branży — łatwiej tu o klientów i partnerów biznesowych.

W stolicy działa 69 uczelni, z czego 19 znalazło się w rankingu Perspektywy 2023. Do najszybciej rozwijających się ośrodków AI należą m.in.: Politechnika Warszawska, Uniwersytet Warszawski, PJATK, SGH, SWPS czy Akademia Leona Koźmińskiego. Warszawa to również siedziba wielu instytutów badawczych rozwijających technologie AI, takich jak instytuty PAN, NASK czy PIAP.

Silne zaplecze naukowe i prężna scena startupowa sprawiają, że Warszawa przyciąga firmy AI szukające sprzyjającego środowiska do rozwoju.

Uczelnie:

• Politechnika Warszawska
• Uniwersytet Warszawski
• Akademia Leona Koźmińskiego
• Szkoła Główna Handlowa (SGH)
• SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
• Polska-Japońska Akademia Technik Komputerowych (PJATK)
• Uczelnia Vistula
• Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego

Instytuty badawcze:

• Instytut Badań Systemowych PAN
• Instytut Informatyki PAN
• Ośrodek Przetwarzania Informacji – PIB
• Instytut Łączności – PIB
• Sieć Badawcza Łukasiewicz – PIAP
• Centrum Badań Kosmicznych PAN
• NASK – Państwowy Instytut Badawczy

Lista firm rozwijających AI (strony 112-125 )

Na tej liście jest kilkadziesiąt firm, tu wkleiłem jedną stronę.

Przegląd przez rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji, tworzone przez Polskie firmy (125-135)

W obszarze zrównoważonego rozwoju na szczególną uwagę zasługuje firma:

Connectpoint, która opracowuje narzędzia typu smart city. Jej systemy – takie jak Smart RDM czy SmartVee – wspierają zarządzanie transportem publicznym i sieciami energetycznymi, przyczyniając się do efektywniejszego funkcjonowania miasta.
Z kolei SmokeD wdraża rozwiązania oparte na AI do wczesnego wykrywania pożarów lasów – to przykład narzędzia, które może realnie chronić życie i środowisko.

W zakresie cyberbezpieczeństwa wyróżnia się:
Nethone, które wykorzystuje sztuczną inteligencję do przeciwdziałania oszustwom internetowym. Ich technologia bazuje m.in. na biometrii behawioralnej, co pozwala wykrywać podejrzane zachowania użytkowników bez naruszania ich prywatności.
Podobnie SilentEight wspiera instytucje finansowe w walce z przestępczością finansową, automatyzując procesy związane z wykrywaniem nieprawidłowości i zgodnością z przepisami.

W obszarze analizy danych powstaje szczególnie dużo rozwiązań.

Firma Cities AI wykorzystuje sztuczną inteligencję do analizowania ogromnych zbiorów danych miejskich – wspiera planowanie przestrzenne, optymalizację ruchu czy zarządzanie zużyciem energii.
 Deep.BI skupia się z kolei na branży medialnej, oferując narzędzia analizy zachowań odbiorców i skuteczności treści. Dzięki temu media mogą tworzyć lepiej dopasowane strategie i zwiększać zaangażowanie.

Inne zagadnienia

Ciekawym przypadkiem jest Emplocity, które rozwija narzędzia AI do zarządzania zasobami ludzkimi – m.in. automatyzuje rekrutację i wspiera rozwój pracowników. To rozwiązanie ma wpływ nie tylko na efektywność firm, ale też na lokalny rynek pracy.

Nie można pominąć także roli AI w finansach i administracji. Przykładowo, Pergamin wykorzystuje przetwarzanie języka naturalnego do automatyzacji procesów związanych z tworzeniem i zarządzaniem umowami. AI Investment oraz Ailleron opracowują narzędzia analizy inwestycji i zarządzania ryzykiem, które wspierają podejmowanie decyzji finansowych na podstawie danych i prognoz.

Wreszcie, w sektorze sprzedaży i marketingu dominują takie firmy jak Yosh.AI, tworząca inteligentne chatboty i voiceboty, które poprawiają jakość obsługi klienta, czy Synerise, która specjalizuje się w automatyzacji marketingu i personalizacji kampanii dzięki uczeniu maszynowemu.

Wszystkie te przykłady pokazują, że Warszawa to nie tylko miejsce, gdzie powstają innowacyjne produkty, ale również przestrzeń, gdzie AI realnie wpływa na poprawę jakości życia, rozwój biznesu i wzrost konkurencyjności na poziomie międzynarodowym.

Ogólno Polskie projekty Bielik oraz Pllum (strona 135-140)

PLLuM – Polish Large Language Model

PLLuM to ogólnopolski projekt tworzenia dużego modelu językowego dla języka polskiego oraz inteligentnego asystenta opartego na tym modelu, którego liderem jest Politechnika Wrocławska.

Jego cechą wyróżniającą jest pełne skupienie na języku polskim oraz otwarty, bezpłatny charakter – zgodny z zasadami etycznego rozwoju AI.

Za projekt odpowiada konsorcjum sześciu wiodących jednostek naukowych, w tym cztery z Warszawy:

• NASK – Państwowy Instytut Badawczy
• Ośrodek Przetwarzania Informacji (OPI PIB)
• Instytut Podstaw Informatyki PAN
• Instytut Slawistyki PAN

Instytucje spoza Warszawy to:

• Politechnika Wrocławska (lider projektu)
• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bielik – społecznościowy model językowy

Bielik to oddolnie rozwijany polskojęzyczny model językowy stworzony przez społeczność SpeakLeash (Spichlerz), przy wsparciu Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i z wykorzystaniem mocy obliczeniowej Cyfronetu. Projekt stanowi odpowiedź na dominację globalnych rozwiązań, takich jak ChatGPT, z naciskiem na lepsze dopasowanie do polskiego języka i kultury.

Model Bielik:

• umożliwia rozmowy, odpowiada na pytania i generuje treści (np. opowiadania, wiersze),
• jest w pełni otwarty i rozwijany przez społeczność,
• powstaje w oparciu o dane w języku polskim i potrzeby polskojęzycznych użytkowników.

Choć mniejszy niż zagraniczne modele komercyjne, Bielik wyróżnia się skutecznością w zastosowaniach lokalnych. Obecnie testowany jest m.in. jako chatbot wspierający urzędy w obsłudze mieszkańców. Jego rozwój to przykład, jak społeczności open source i instytucje naukowe mogą wspólnie tworzyć zaawansowaną technologię AI bez wsparcia wielkich korporacji.

Charakterystyka specjalistów od AI w Warszawie (talent pool) (strona 142 – 160)

W Warszawie pracuje ok. 6 500 specjalistów AI, a liczba ta rośnie w tempie 54% rocznie (Strona 144).

• 92% posiada wykształcenie wyższe, głównie w informatyce, matematyce i inżynierii.
• 86% biegle posługuje się językiem angielskim i używa go codziennie w pracy.
• Najczęstsze umiejętności to: techniki AI (72,7%), deep learning (71,3%) i machine learning (69,3%).
• 33% zarabia 20–30 tys. zł miesięcznie, a 22% powyżej 30 tys. zł.
• 32% specjalistów AI, pracujących w Warszawie, urodziło się w Warszawie. 68% przybyło z innych terenów.

Zjawisko drenażu mózgów – w tym kontekście Warszawa zasysa specjalistów z innych miast, również z tych które są na tyle duże, żeby mieć własną infrastrukturę do rozwijania AI.

Popularność szkoleń wśród specjalistów AI

Ten wykres znalazł się w opracowaniu, bo pokazuje, jak duży nacisk specjaliści AI kładą na ciągłe dokształcanie. Zdecydowana większość regularnie uczestniczy w webinarach, szkoleniach i wydarzeniach branżowych – najczęściej co miesiąc lub co pół roku. To potwierdza, że w tej branży nadążanie za nowościami nie jest dodatkiem, tylko koniecznością.

Z drugiej strony,

Jeśli bierzesz udział w wydarzeniu AI raz na pięć miesięcy, robisz to częściej niż 60% ludzi pracujących w AI.

Poziom doświadczenia zawodowego specjalistów AI z Warszawy.

warszawska branża AI opiera się głównie na doświadczonych specjalistach – przeważają osoby na poziomie senior i mid. To sugeruje, że rynek jest już stosunkowo dojrzały i skupiony na realizacji konkretnych projektów, a nie tylko na eksperymentowaniu czy testowaniu nowych rozwiązań. Stosunkowo niewielki udział juniorów może wskazywać na trudniejszy próg wejścia lub na to, że firmy celują przede wszystkim w ludzi z solidnym zapleczem. Ekspertów z ponad 10-letnim doświadczeniem jest niewiele, co nie dziwi – AI jako praktyczna dziedzina zaczęła się dynamicznie rozwijać dopiero w ostatniej dekadzie.

Najpopularniejsze stanowiska związane z branżą AI w Warszawie.

Wykres jasno pokazuje, że trzon warszawskiego rynku pracy w AI stanowią specjaliści techniczni – przede wszystkim inżynierowie Machine Learning, którzy są wyraźnie najliczniejszą grupą. Tuż za nimi plasują się data scientists i AI research scientists, co wskazuje, że firmy w stolicy kładą nacisk nie tylko na wdrażanie gotowych modeli, ale też na rozwój nowych rozwiązań i pracę z danymi.

Bardziej niszowe role – takie jak inżynier NLP, computer vision czy architekt danych – występują znacznie rzadziej, co może oznaczać, że są zarezerwowane dla wybranych projektów lub większych organizacji.

Niewielki udział stanowisk nietechnicznych, takich jak product owner, project manager czy manager ds. rozwoju, sugeruje, że branża jest jeszcze mocno inżyniersko zorientowana i w dużej mierze skupiona na technologii, a nie zarządzaniu produktem czy biznesem.

W raporcie jest więcej ciekawych rzeczy, ale one są użyteczne jak już typowo interesujemy się rynkiem specjalistów ai w Warszawie. Nie są one zbyt użyteczne, jeśli interesuje nas stricte scena AI w Warszawie i w Polsce.

Rynek pracy AI w Warszawie (strony 160 – 180)

Cudzoziemcy rozwijający AI W Warszawie

Wśród cudzoziemców zatrudnianych w warszawskim sektorze AI dominują specjaliści z Europy Środkowo-Wschodniej, zwłaszcza z Ukrainy i Białorusi. Coraz częściej pojawiają się także talenty z Rumunii, Bułgarii i krajów bałtyckich. Bliskość kulturowa i geograficzna ułatwia integrację i współpracę w zespołach, wzbogacając jednocześnie lokalny rynek o różnorodne doświadczenia. Choć w mniejszym stopniu, Warszawa przyciąga też ekspertów z Indii, Europy Zachodniej i USA, co wzmacnia międzynarodowy charakter lokalnego ekosystemu AI.

40% firm w Warszawie ma doświadczenie w zatrudnianiu obcokrajowców

Zalety Warszawy w kontekście talentów AI na tle świata i Europy (strona 177)

Warszawa coraz wyraźniej umacnia swoją pozycję jako jedno z głównych centrów technologicznych w Polsce, skupiając dużą liczbę specjalistów IT. Wysokie miejsca Polski w międzynarodowych rankingach programistycznych (3. miejsce w rankingu SkillValue i 7. w Topcoder) świadczą o wysokich kompetencjach deweloperów, co tworzy solidne fundamenty dla rozwoju sektora AI w stolicy.

Warszawa to drugie co do wielkości centrum technologiczne w kraju, zatrudniające ponad 95 tys. specjalistów technicznych i lider pod względem zatrudnienia w centrach IT. Duża liczba programistów JavaScript, Pythona i Javy – języków często wykorzystywanych w projektach AI – wskazuje na silny potencjał do tworzenia różnorodnych rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji.

Oczekiwany model pracy (strona 179)

Oczekiwany model praktycznie nie różni się od faktycznego modelu pracy,

Benefity, pensje ai w Warszawie (strony 180-200)

W dalszej części znajdują się informacje dotyczące kluczowych benefitów, warunków zatrudnienia oraz środowiska pracy – przydatne głównie dla osób zatrudniających specjalistów AI w Warszawie lub rozważających dołączenie do tego rynku jako pracownik.

Wynagrodzenia (strona 185)

Zalety Warszawy (strony 200-215)

Na stronach 200–215 znajdziesz konkretne zalety Warszawy jako miejsca rozwoju projektów AI, ale nie związane bezpośrednio ze sztuczną inteligencją. Fragment ten będzie szczególnie wartościowy dla tych, którzy już poważnie myślą o Warszawie jako lokalizacji dla swojej działalności lub kariery zawodowej.

O raporcie

Wydział Rozwoju Gospodarczego miasta Warszawy

Wydział Rozwoju Gospodarczego miasta Warszawy wspiera lokalną przedsiębiorczość, innowacje i ekonomię współdzielenia, promuje gospodarkę, realizuje projekty PPP oraz obsługuje inwestorów. W 2019 r. powstał Wydział Współpracy z Inwestorami, pomagający firmom w rozwoju i współpracy z organizacjami branżowymi Dotychczasowe badania branżowe zlecone przez Wydział obejmują: „Branża Fintech w Warszawie”, „Przemysł Farmaceutyczny i Kosmetyczny w Warszawie”, „Stan Warszawskiego IT”, „Sektor Usług Biznesowych w Warszawie”, „Pula Talentów w Warszawie”, „Warszawski Przemysł Gier Wideo”.

Kontakt dla inwestorów: investinwarsaw@um.warszawa.pl

Fundacja Digital Poland

Fundacja Digital Poland, organizacja non-profit, dąży do uczynienia Polski centrum innowacji cyfrowych. Wspiera rozwój technologiczny, edukację i gospodarkę, organizując wydarzenia jak Digital Fitness Test czy Digital Festival. Promuje Polskę jako atrakcyjne miejsce dla R&D, dzięki kompetencjom specjalistów ICT. Przeprowadza analizy, publikuje raporty (np. „Time for a Digital Economy”) i współtworzy European AI Forum. Stawia na współpracę z firmami jak Lenovo, T-Mobile czy Visa, zapraszając je do projektów edukacyjnych i innowacyjnych.

JP Weber

JP Weber to niezależna firma konsultingowa z 21-letnim doświadczeniem, wspierająca przedsiębiorców w transakcjach, transformacjach oraz wyzwaniach prawno-podatkowych. Współtworzy Eight International, oferując usługi w 19 krajach na 5 kontynentach, i należy do M&A Worldwide, sieci 40 firm specjalizujących się w fuzjach i przejęciach. Zespół Transformation Advisory wspiera cyfrową transformację, wykorzystując AI do optymalizacji procesów, zarządzania danymi i prognozowania trendów. Firma integruje nowe technologie, minimalizuje ryzyka, wspiera zarządzanie zmianami, zapewniając klientom przewagę konkurencyjną i adaptację do rynku.

Podsumowanie i źródła

Raport State Of The Warsaw to solidny raport, i polecam przeczytanie go w oryginale. Liczy on 243 stron, przeczytanie zajmuje dwie-cztery godziny. W powyższym opracowaniu nie uwzględniłem wypowiedzi ekspertów, które są istotne, natomiast znacznie wydłużają one tekst, i mają one większy sens jak się już kojarzy ogólnie cały kontekst.

Podsumowanie zawartości raportu zostało zrobione w skrócie na początku tego artykułu, stąd nie ma powodu żeby go powtarzać.

Nacisk na huby AI

Jak już wspominałem, uważam że brakuje obszernego raportu na temat AI w Polsce, zrobionego po 2023 roku, czyli po boomie na AI wywołanym przez Chat GPT. Liczę że taki porządny raport powstanie w najbliższym czasie, jednocześnie samemu tworzę proste opracowanie, na podstawie istniejących raportów i ogólno-dostępnych treści.

Kolejną rzeczą którą wspieram (i która powoli rozwijam w własnym zakresie), jest stworzenie raportów na temat stanu sztucznej inteligencji w innych miastach. I powyższe opracowanie, oraz oryginalny raport na temat sztucznej inteligencji w Warszawie, jest dobry wzorem do stworzenia takich tekstów.



Przydatne linki:
State of The Warszaw AI – omawiany raport o sytuacji sztucznej inteligencji w Warszawie

https://digitalpoland.org/publikacje/pobierz?id=97f8540e-d00d-48a4-a9ff-7b41d7d2d974

https://radon.nauka.gov.pl/analizy/atlas-SI (2019)